การทำนาสมัยใหม่ แบบลดต้นทุน
ประโยชน์ของการทำนาสมัยใหม่แบบลดต้นทุน 1. ขั้นตอนไม่ซับซ้อน สามารถทำได้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่, 2. รักษาสุขภาพ ไม่ปวดหลัง เพราะเดินแบบตัวตรงหยอด, 3. ลดต้นทุนการผลิต, 4. ได้ผลผลิตข้าวสูง
การทำนาแบบลดต้นทุนการผลิตมีขั้นตอนดังนี้
1) การเตรียมดิน
1. ปลูกพืชตระกูลถั่ว เพื่อปรับปรุงบำรุงดิน (45 วัน)
2. ตัดต้นถั่วแล้วไถกลบ
3. หมักน้ำชีวภาพในแปลงนาที่ไถกลบเป็นเวลา 20 วัน ในน้ำหมักเข้นข้น 20 ลิตรต่อไร่ (4 งาน) เพื่อย่อยสลายซากพืช และทำให้เมล็ดวัชพืชเน่าเสีย ดินมีความร่วนซุย
4. ใส่ปุ๋ยหมัก 1,000 กิโลกรัมต่อไร่ แล้วไถ คลาด ทำเทือก ให้ดินเรียบแล้วปล่อยน้ำออกจากแปลงนา ทำให้เทือกพอหมาด

2) วิธีเคลือบเมล็ดพันธุ์ข้าว
1. ทำความสะอาดเมล็ดข้าวด้วยน้ำเกลือเข้มข้นพอให้ไข่ลีบลอยได้
2. นำเมล็ดพันธุ์ลงแช่ประมาณ 10 นาที
3. ช้อนเมล็ดพันธุ์พืชที่ลอยผิวน้ำออกให้หมด ปล่อยให้เมล็ดที่จมน้ำแช่ประมาณ 30 นาที
4. นำเมล็ดพันธุ์ใส่กระสอบป่าน มัดปากถุงนำไปแช่น้ำไหลประมาณ 2 วัน และยกขึ้นวางไว้บนบกที่มีแสงอ่อนๆ เป็นเวลา 1 วัน เมล็ดข้าวจะมีรากยาวประมาณ 0.50 เซนติเมตร
5. นำเมล็ดข้าวจากในข้อ 4 ไปหยอดในเทือก 2-3 เม็ดระหว่างแถว 30 เซนติเมตรระหว่างต้น 20-25 เซนติเมตร จะงอกและสร้างต้นยาว 5 เซนติเมตร มีใบข้าว 2 ใบ ใบแยก 8-10 วัน วันที่ใส่น้ำในนาสูงประมาณ 3-4 นิ้ว วันต่อไปใบจะยืดยาวขึ้นพ้นน้ำ ส่วนหญ้าจะอยู่ใต้น้ำให้ลงไปเหยียบหญ้าให้จมดินหรือใช้เคียวเกี่ยวหญ้าแล้วเติมน้ำชีวภาพเพื่อหมักหญ้าให้เป็นปุ๋ย
6. เติมน้ำหมักชีวภาพทุก 10 วัน ใช้ 5 สัดส่วนต่อไร่จนกว่าข้าวจะออกดอกติดเมล็ดประมาณ 10 วัน จึงหยุดเติมน้ำหมัก ข้าวจะสุกระยะพลับพลึงนับตั้งแต่ออกดอกเป็นเวลา 1 เดือน สามารถเก็บเกี่ยวได
ที่มา : ศูนย์เครือข่ายปราชญ์ชาวบ้านแปลงเกษตรทฤษฎีใหม่สวนครูประทุม จังหวัดเชียงใหม